စှီၤတံၢ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ

ထးကိၤကနံအကွီၤလီၢ်လံၤလၢ တၢ်စၢလီၤစဲၤအီၤ ဖဲယတံတံၢ်ဖးဒိၣ်အပဲတြီဖးဒိၣ်အလိၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ် ကီၢ်စဲၣ်မဲးနံၣ်စိထၣ်(Minnesota) အတၢ်ခုၣ်ကတီၢ်န့ၢ်ဝဲလီၤ. ဖဲလၢစီၤစုၤခီၣ်ယီၢ်တကယၤန့ၣ် ထးကွီအဂၤတခါ ဘၣ်တၢ်စၢဃာ်အီၤကျၢၤကျၢၤ ဖဲပှၤမၤကျီၢ်နူၢ်ထံ အဘုဖီကပၤလီၤ. ဖဲဘှ့ၣ်ကလံၤမုၢ်ဖးဒိၣ် လီၤအကတီၢ်န့ၣ် ယတံတံၢ်စၢပျံၤလၢထးကွီၤခံ ကဝီၤအဘၢၣ်စၢၤ ဒ်သိးအဝဲကလဲၤဘၣ်ကျဲလၢဟံၣ်ဒီးဘုဖီအဘၢၣ်စၢၤလီၤ. ခီဖျိ ဖီၣ်ဃာ်ပျံၤဃံးဃံးဒီး လဲၤဝဲန့ၣ် အကျဲတကမၣ်လၢၤဘၣ်.

ယတံတံၢ်စူးကါပျံၤလၢဆှၢအီၤဘၣ်ဘၣ် ဖဲဘှ့ၣ်ကလံၤမုၢ်အကတီၢ်အံၤန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ယၤ လၢစီၤဒၤဝံး စူးကါဧ့ၤဘြံၤအထါတဖၣ် ဒ်သိးယွၤအတၢ်ကူၣ်သ့ကနဲၣ်အီၤ ကျဲထီဒါတၢ်ဒဲးဘးဒီးတၢ်မၤကမၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. စံး ၁၉:၉-၁၁ “ယွၤအတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အမ့ၢ်အတီဒီးလိၤဝဲတီဝဲခဲလၢာ်လီၤ. ပသးကွံအီၤအလီၢ်အိၣ်ဒိၣ်န့ၢ်ထူ, ဒီးဒိၣ်န့ၢ်ထူအစီထံလၢအအါန့ၣ်တက့ၢ်လီၤ. မ့ၢ်အဆၢန့ၢ် ကနဲစီ, ဒီးကနဲစီလၢအလီၤစီၤလၢကနဲအခိၣ်ထံအလိၤန့ၣ်တက့ၢ်လီၤ.

တၢ်စှီၤဃာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢယွၤကလုၢ်ကထါ လၢယွၤအသးဒုးသ့ၣ်ညါဝဲန့ၣ် ကပၢၤဃာ်ပှၤ လၢပကျဲကမၣ်ဒီး မၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကဆၢတဲာ်တၢ်လၢ ဒုးလၤကပီၤယွၤ ဒီးပှၤဂၤတဖၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ဒုးပလီၢ်ပှၤ ဒ်သိးပသုတဟးယံၤထီၣ်ဒီးယွၤ ဒီးဆှၢပှၤကျဲဆူဟံၣ်လီၤ. တဲပှၤကစၢ်လၢအုၣ်ခီၣ်က့ၤပှၤ အတၢ်အဲၣ်လၢပတဟ့ၣ်ဘၣ်အပှ့ၤ ဒီးတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်လၢအိၣ်ခိးပာ်ပှၤလၢ ကပာ်လီၤအတၢ်နာ်လၢခရံာ်အပူၤလီၤ. ယွၤအကလုၢ်ကထါ မ့ၢ်ပသးသမူအပျံၤန့ၣ်လီၤ. မ်ယွၤမၤစၢၤပှၤ လၢပကဖိးဃာ်ပျံၤအံၤ တထံၣ်ဃီတက့ၢ်.

ဟံၣ်အမ့ၢ်အတီလၢ ပသးအဂီၢ်

ထွံၣ်လီၤလးဖိ ဘီးဘံၣ် (Bobbie the Wonder Dog) မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကီၢ်ကၠၢမၢၣ်အထွံၣ်ဖိတကလုၥ်လၢအကွၢ်ထွဲစၢၤသိဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကိၢ်ခါပှၤဟးကသူၣ်အဆၢကတီၢ် ဖဲတၢ်လီၢ်လၢအယံၤဝဲဒီးဟံၣ် မံးလၥ် ၂,၂၀၀ အခါန့ၣ် ထွံၣ်ဖိအံၤလီၤဖးဝဲဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်လၢ အဘူၣ်ဃးအီၤန့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ဃုအီၤလၢ တၢ်လီၢ်ကိးတီၤဒဲး ဘၣ်ဆၣ်တထံၣ်ဝဲအဃိ ဘၣ်ဟဲက့ၤဝဲလၢသးသ့ၣ်ဖးအပူၤလီၤ.

ဃုလါပူၤကွံၥ်အလီၢ်ခံ တၢ်ဂိၢ်ခါဘူးကလၢၥ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ထွံၣ်ဖိဘီၣ်ဘံၣ်လၢ အဆူၣ်အရူတရိး, ဃဲၤသံကျိသံဖိအံၤ ဟဲက့ၤတုၤဝဲဒၣ်လၢဟံၣ်အတြဲၤ ဖဲဝ့ၢ်စ့လဘၢၣ်ထိ(Silverton), ကီၢ်စဲၣ်အီရံကိၤ(Oregon)န့ၣ်လီၤ. ဘီၣ်ဘံၣ်ဖိ ဘၣ်လဲၤခီဖျိတၢ်လဲၤကျဲလၢ အယံၤဝဲဒီးလီၤပျံၤလီၤဖုးတဖၣ်, ဘၣ်ခီဝဲထံကျိတဖၣ်, မဲးမုၢ်ခိၣ်ဒီးကစၢၢ်ကလိ လၢဘှ့ၣ်ဘၢဃးတဖၣ် ဒ်သိးကဃုထံၣ်က့ၤဟံၣ်ဒီး ပှၤလၢအအဲၣ်ဝဲတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘီၣ်ဘံၣ်ဖိအတၢ်ဃုထံၣ်က့ၤ အဟံၣ်ဖိအံၤ ကဲထီၣ်တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤလၢ အခူအဝ့ၢ်ဂီၢ်ဒီး ဘၣ်တၢ်ပၥ်ဖျါအီၤလၢလံၥ်လဲၢ်, တၢ်ဂီၤမူဒီး ကျဲကပၤတၢ်ဒူၣ်လိၤ တၢ်ဂီၤတ့ခဲၣ်တဖၣ်အပူၤလီၤ. အတၢ်အဲၣ်အဟံၣ်ဖိဃိဖိတဖၣ်အံၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤအါဂၤ အတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသးဒီး အသးကလၢၢ်ဘၣ်တဖၣ်, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် မ့ၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤဒၢနုၥ်ဃၥ် တၢ်သးဆၢန့ၢ် ယိၥ်ယိၥ်လၢ ပသးဖျၢၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢပျၢၤ ပှၤကူၣ်သ့ယွၤဂ့ၢ်ပီညါ အီကၢးစတံ (Augustine) စံးဝဲဒ်အံၤလီၤ. “နတ့လီၤပှၤလၢနဂီၢ်ဒၣ်နဲ,…

တၢ်နာ်လၢ အဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ထံၣ်ဆိကမိၣ်

“ကွၢ်, ဖုဖုဧၢ, သ့ၣ်ထူၣ်အဝဲန့ၣ်တဖၣ် ဝံၢ်ဝၢ်ဝဲအစုဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်” ယလံၤခွါဖိ အတၢ်ထံၣ်နီၤဖး လၢတၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤအပူၤ ဒုးနံၤကမှံထီၣ်ယၤ, ဖဲပကွၢ် ဘၢးခၠး(birch) အမုၢ်ဖိတဖၣ် (သ့ၣ်ခံတလဲာ်ဒဲး, အိၣ်ဒီးသ့ၣ်ဖံးအဘု ဒီးသ့ၣ်ဒ့တဖျ့ည့ဖိတဖၣ်) က့ၣ်ကျီၤလီၤဝဲ လၢကလံၤကျါ, တချုးကလံၤမုၢ်ဟဲလီၤအခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤ ဒုးသံကွၢ်လီၤက့ၤယသးစ့ၢ်ကီးလၢ “မ့ၢ်ယအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဂီၤ, တၢ်ထံၣ်ဆိကမိၣ် ဒ်သိးအံၤဧါ” န့ၣ်လီၤ.

ပှၤကွဲးထါအဲလံစဘၢး ဘါရဲး ဘရိန့ (Elizabeth Barret Browning) ဆိကမိၣ်ထံကဒါက့ၤ စီၤမိၤရှ့ ဒီးတပှီာ်လၢမ့ၣ်အူလၣ်အကျါအဂ့ၢ် ဒီးကွဲးဝဲ “ဟီၣ်ခိၣ်ပှဲၤဝဲဒီး မူခိၣ်/ကယဲၢ်တပှီာ် မ့ၣ်အူလၣ်ကဲၤဒီးယွၤ/ ဘၣ်ဆၣ်ထဲပှၤလၢထံၣ်အီၤ/ ဃ့ၣ်လီၤကွံာ်အခီၣ်ဖံးလီၤ”. ယွၤအစုတၢ်တ့န့ၣ် အိၣ်ဖျါတြၢၢ်ကလာ် လၢပဃၢၤဝးဝး လၢတၢ်လီၤလးတဖၣ် လၢအဝဲမၤတ့ၢ်ဝဲတဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲမုၢ်တနံၤ ဟီၣ်ခိၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်မၤသီထီၣ်က့ၤအဆၢကတီၢ်အခါ, ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်တဒ်သိးဒီးအပူၤလၢညါနီတစုလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ယွၤထံၣ်တ့ၢ်ပှၤ ဘၣ်ဃးဒီးမုၢ်နံၤအံၤ ခီဖျိဝံယရှါယၤ, “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုကဟးထီၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခု, ဒီးတၢ်ကဆှၢသုဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိး, ကစၢၢ်တဖၣ်, ဒီးတၢ်စိခိၣ်တဖၣ် ကကိးထီၣ်…

တၢ်ဒွဲၣ်ထီၣ် ပနဲတၢၣ်တဖၣ်

အဆၢကတီၢ် မ့ၢ်မုၢ်ဃ့ၢ်လီၤကတီၢ်, ဘၣ်ဆၣ် မုၢ်န့ၣ်တအိၣ်ဖျါဘၣ်. နယူအ့ကလဲၣ် မုၢ်နံၤလၢအခံးသူ (New England's Dark Day) စးထီၣ်မၤအသးဖဲ ၁၇၈၀ နံၣ်, လါမ့ၤ ၁၉ သီ ဂီၤ ဒီးယံာ်ဝဲ နၣ်ရံၣ်အါမးလီၤ. တၢ်ခံးသူလၢအလီၤဆီအံၤ ဘၣ်ကဲထီၣ်အဂ့ၢ်ခီၣ်ထံးန့ၣ် ဖျါလီၤဂာ်လၢ အမ့ၢ်မ့ၣ်အူလုၢ်တၢ်အၢၣ်အိၣ်ကဲထီၣ်လၢ ခဲနဒၢ်(Canada)သ့ၣ်ပှၢ်မ့ၣ်အူလၢအီၣ်ရၤလီၤသး ချ့သဒံးအဃိ, ပှၤအါဂၤ ဆိကမိၣ်လၢ တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်မုၢ်နံၤဧါ... န့ၣ်လီၤ.

ထံကီၢ်ခိၣ်နၢ်ကူၣ်လိာ်တၢ်ကရၢ (Connecticut governor's council) စံန့း (Senate) အိၣ်ဖှိၣ်သကိး, ဒီးပှၤတနီၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ကဆိကတီၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဘၣ်ဆၣ် အၣ်ဘြၣ်ဟၣ်ဒၣ်ဘဲပီး (Abraham Davenport) စံးဝဲ “ယတဘၣ်သးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကဘၣ်တၢ်ပျၢ်ဘၣ်. မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤ ဟဲသုးဘူးအသးဟဲဂ့ၤ တဟဲဂ့ၤ, မ့တမ့ၢ်လၢ မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤဘူးထီၣ်န့ၣ်, အလီၢ်တအိၣ်လၢ ပကဆိကတီၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ် မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤ သုးဘူးဒီး, ယကမၤ ယမူဒါဒ်လဲၣ် ယကဃုထၢလီၤ. အဃိ, ယအဲၣ်ဒိးလၢ…

ဖဲတၢ်ထုကဖၣ် မၤဟူးဝးဟီၣ်ခိၣ်

ဒီးကထၢၣ်ကဲၤရံၣ်ကရ့ဘၢး(Dr. Gary Greenberg) မၤလဲၢ်ထီၣ်ဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဂီၤလၢ အဒိဃၥ်ဝဲလၢ အမ့ၢ် မဲးတဖၣ် လၢပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ, လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီတဘ့ၣ်, တလီၢ်လီၢ်တၢ်အံၤ ပၥ်ဖျါထီၣ် တၢ်လီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢမဲးအဖျၢၣ်ဖိတဖၣ်အကျါ ဟီၣ်လၥ်အသံးအကၥ်, ချိၣ်အကု ဒီးလၢၢ်တိၤရဲၣ်အက့အခီတဖၣ် ဟဲဖျါထီၣ် အလွဲၢ်လၢအကပီၤဖြးဖြးလီၤ.

အဝဲထံၣ်န့ၢ် တၢ်အါမံၤအါမၠိလၢအအါန့ၢ်ဒံး မဲးအဖျၢၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအၣ်ရံၣ်နိၣ်လိၣ်လီၣ်ကၠံၣ် (arenology-တၢ်မၤလိမဲးအဖျၢၣ်), ပိးလီၤလၢအမၤဒိၣ်ထီၣ် တၢ်ဆံးဆံးဖိ လၢအပဲၥ်ထံနီၢ်ဖး မဲးဟီၣ်လၥ်အသံးအကၥ်ပၥ်ဖျါထီၣ် ထံအီၣ်လီၤကလိၥ်တၢ်, ထံအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢပီၣ်လဲၣ် ဒီးတၢ်အစၢလၢအဘၣ်ထွဲဒီးကၢၢ်ပၤနံၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ထဲမဲးအဖျၢၣ်ဆံးဆံးဖိတဖျၢၣ်ဒၣ်လဲၥ်, ဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်ကစီၣ်လၢ အလုၢ်အပှ့ၤ အိၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၥ်မုၥ်န့ၣ်လီၤ.
ထဲတၢ်ထုကဖၣ်တခါဧိၤ, ဒ်မဲးအဖျၢၣ်ဆံးဆံးဖိတဖျၢၣ်, ကဲထီၣ်တၢ်လၢ အတယၢၢ်ဃၢတမံၤသ့လီၤ. လံၥ်စီဆှံ နဲၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဆူ တၢ်ထုကဖၣ်အစိကမီၤလၢ ယွၤအဘီအမုၢ်လၢ ကဟဲဝဲန့ၣ်လီၤ. လၢလံၥ်လီၣ်ဖျါအဆၢဒိၣ် ၈ အပူၤ, စီၤယိၤဟၣ်ထံၣ် ကလူးတဂၤ ဆၢထၢၣ်လၢ တၢ်လုၢ်လီၢ်လၢ ယွၤအလီၢ်ပစိၥ်အမဲၥ်ညါ, ဖီၣ်ဃၥ်လီခီလၢအပၣ်ဃုၥ်ဒီး ‘ၦၤစီဆှံခဲလၢၥ် အတၢ်ထုကဖၣ်’န့ၣ်လီၤ. ဒီးကလူးန့ၣ် ဟံးန့ၢ် တၢ်ဆိၣ်ကဲၤနၢမူအလီခီ ဒီးမၤၦဲၤဝဲလၢမ့ၣ်အူ အိၣ်လၢတၢ်လုၢ်လီၢ် ဒီးတ့ၢ်လီၤဝဲဆူ…

ချ့ချ့ဒီးအိၣ်ခိး

“ပတၢ်ဆၢကတီၢ်အသဘျ့တဖၣ်န့ၣ် ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်”. တၢ်ဆိကမိၣ်အဝဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကွဲးလံၥ်ဆီရဲၣ် လၢၦၤသ့မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွၥ်ပီညါ ကၠီ မ့နး ခ့(John Maynard Keynes) စဲကျံးထုးထီၣ် ရၤလီၤအဂ့ၢ်မိၢ်ၦၢ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကွဲးန့ၣ်အပူၤ, ခ့ ပၥ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ လၢနံၣ် ၁၀၀ အတီၢ်ပူၤ, စဲးဖီကဟၣ်ပီညါဒီး မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွၥ် အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်လဲၢ်ထီၣ်တဖၣ်အဃိ ပဝဲၦၤကညီတဖၣ် ပကမၤတၢ်ထဲဒၣ်တနံၤန့ၣ် သၢနၣ်ရံၣ်ဒီးတနွံန့ၣ် ထဲဒၣ် ၁၅ နၣ်ရံၣ်လီၤ.

တၢ်မၤတ့ၢ်လံအသးဒ်န့ၣ် တချုး ခ့ စဲကျံးရၤလီၤ အလံၥ်ဆီရဲၣ် အဝဲန့ၣ်ဒံးအခါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စဲးဖီကဟၣ်ပီညါ မၤအါပတၢ်မၤဒိၣ်အါန့ၢ်လၢညါလီၤ. ပမုၢ်နံၤတဖၣ် အိၣ်ၦဲၤဒီးတၢ်မၤ, ဒီးဖဲပကိးမုၢ်နံၤအမူဒါ ဒ်တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤဒီးတၢ်ကတဲၥ်ကတီၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီတဖၣ်အဂီၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်အိၣ်တ့ၢ်စှၤကိၥ်, ပဘၣ်ဂုၥ်ဒံး တၢ်ဆၢကတီၢ်အဖၢမုၢ်လီၤ.

တၢ်လီၤကမၢကမၣ် မၤသးလၢ စီၤဒၤဝံၤအတၢ်အိၣ်မူပူၤတခါ ဒုးနဲၣ်ၦၤလၢ ပကအိၣ်ဂၢၢ်တပၢၢ် လၢတၢ်အိၣ်မူပစုၥ်ပတ့ၤအပူၤ အဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်လီၤ. ဖဲစီၤဒၤဝံး ဟးထီၣ်ဃ့ၢ်လၢ စီၤပၤစီၤစီလူးအတၢ်လူၤမၤသံန့ၣ် အဝဲသံကွၢ် မိၤအးအစီၤပၤလၢ နကပျဲ ယပၢ်ဒီးယမိၢ်ဟဲအိၣ်ဒီးနၤ ဖဲအံၤ တုၤယမၤလိန့ၢ် တၢ်လၢယွၤကမၤလၢယဂီၢ်တစုဧါ…

ၦၤတီၦၤလိၤ အတၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤ

“ယတံၤသကိးလၢ တၢ်အဲၣ်ဘၣ်နၤဧၢ, ဘၣ်တဘျီဘျီ နဖျါစီဆှံ ဒိၣ်န့ၢ်အါန့ၢ် နမ့ၢ်တၢ်န့ၣ်လီၤ”.

တၢ်ကတိၤဖိတဖၣ်လၢထးန့ၣ် တုၤထီၣ် ထီၣ်ဘးဝဲ ဒ်နကွၢ်စူၢ်တၢ်ဆူအအိၣ်လိၤလိၤ ဒီးနစံးကတိၤလၢတၢ်နံၤကမှံဖိန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤဖိတဖၣ်အံၤ မ့ၢ် တဟဲဘၣ် ဝဲလၢ တံၤသကိးလၢ ယရ့ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်တဖၣ် ဒီးၦၤကူၣ်သ့တဖၣ်လၢ ယပၥ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဒီးယသးကဘၣ်ဒိဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. တကတီၢ်ဃီလၢ တၢ်သးဆါအပူၤ ယနံၤဘၣ်ဖၣ်လဲလၢ အတၢ်ကတိၤဖိတဖၣ်အံၤန့ၣ် ဟဲဘၣ်ယသး ဒီးမ့ၢ်တၢ်ကတိၤဖိလၢ အဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တဘျီဘျီ ဖဲယစံးကတိၤ ဘၣ်ဃးဒီးယတၢ်စူၢ်တၢ်နၥ်အဆၢကတီၢ် ယသုတၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢညီနုၢ် ၦၤတသုအီၤတဖၣ်အဃိ ၦၤထံၣ် ဆိကမိၣ်ဒိၣ်ယၤဒီး ကဲထီၣ်ဝဲလၢ ယတၢ်ပၥ်သးတတီလိၤဝဲဒၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယတံၤသကိးတဖၣ် အဲၣ်ဘၣ်ယၤအဃိဒီး ဂုၥ်ကျဲးစၢးမၤစၢၤယၤလ့တုၢ်လ့တီၤ ခီဖျိနီၤလီၤ ယတၢ်စူၢ်တၢ်နၥ်ဆူၦၤဂၤတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယမ့ၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤဒီး ယထံၣ်ဘၣ်လၢယဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂ့ၤအကတၢၢ်တနီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

လံၥ်ကတိၤဒိ ၂၇:၆ အပူၤ စီၤပၤစီၤၡလိၤမိၤ ကတိၤဝဲလၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ “တံၤသကိးအဆဲးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်အမ့ၢ်အတီလီၤ. မ့မ့ၢ်ဒုၣ်ဒါအနၢမူတၢ်န့ၣ် အါမးလီၤ”. ယတံၤသကိးအတၢ်ထံၣ်ဆိကမိၣ် ပၥ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ စီၤၡလိၤမိၤအတၢ်ကတိၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်အမ့ၢ်အတီန့ၣ်လီၤ.…

ဆိကတီၢ်တစိၢ်ဖိဒီးဘါထုကဖၣ်

ထံအါအါဂီၢ်ဂီၢ်, ဟဲပုၥ်ထီၣ်ယွၤလီၤ လၢထံဖှိးဘိဆူကျဲဖီခိၣ်, ဒီးယထံၣ်တၢ်ခွဲး တၢ်ယၥ် လၢယဂီၢ်လီၤ. သိလ့ၣ်တဘျုးခိၣ်လဲၤဖျိလၢထံကျါ လၢယမဲၥ်ညါလံ, ဒီး ယဆိကမိၣ် “တၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အခွဲးဂ့ၤလၢတၢ်ကသ့သိလ့ၣ် ကလီအဂီၢ်လီၤ”. ယတသ့ဘၣ်ယသိလ့ၣ် အိၣ်လံတလါဒီး ဖၣ်ကမုၣ်ထီၣ်အါမးလံန့ၣ်လီၤ. အဃိ ယစးထီၣ် ယသိလ့ၣ် ဒီးနီၣ်နုၥ်လီၤဆူ ထံလုၢ်ဘၢအပူၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်သီၣ်‘ခြဲး’ကနၥ်တဘီလီၤ.

တၢ်မၤအသးချ့သဒံးလီၤ. မုၢ်ဆဲးလီၤတ့ၢ် လၢယသိလ့ၣ်အသူအဖီခိၣ်ဒီတဂီၤ ဒီးမၤကိၢ်ထီၣ်တ့ၢ်ယွၤခၣ်စိးဒီးသိလ့ၣ်အလဲပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ထံလၢ အဟဲပုၥ်ထီၣ် ယွၤလီၤလၢ ထံဖှိးဘိတခီခုၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. တုၤမ့ၢ်ထံခုၣ် ဟဲဘၣ်ယွၤခၣ်စိးအိၣ် လၢသိလ့ၣ်မဲၥ်ညါလၢအကိၢ်တဘျီဃီန့ၣ်, တၢ်တဲၤဖးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ လၢအဖီခိၣ်တုၤ အခီၣ်ထံး ဒ်လီဝၢ်ဒံးအသိးန့ၣ်လီၤ. ယတၢ်သ့သိလ့ၣ် “ကလီ” ကတၢၢ်ဝဲဒၣ်လၢ တၢ်လၢၥ်ဘူၣ်လၥ်စ့ၤအါမးအပူၤန့ၣ်လီၤ.

ယမ့ၢ်အိၣ်ခိးဒီးဆိကမိၣ်တဘျးဖိ မ့တမ့ၢ် ဘါထုကဖၣ်အဂီၢ်ဒၣ်လဲၥ်န့ၣ်, တမ့ၢ်တၢ်ကမၤတ့ၢ်အသးဒ်အံၤဘၣ်. မ့ၢ်နလဲၤခီဖျိတ့ၢ်ဘၣ် ဆၢကတီၢ်ဒ်သိးအံၤ တဘျီဘျီဧါ. ၦၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် လဲၤခီဖျိတ့ၢ်ဘၣ်ဝဲလီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤနုၥ်လီၤဆူ ကီၢ်တၢ်စံးပၥ်န့ၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် တဘၣ်တၢ်ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်အီၤလၢ ကဘါထီၣ် ကစၢ်အဂုၤအဂၤတဖၣ်တဂ့ၤဒီးယ ကစၢ်ယွၤစံးပၥ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် လၢတၢ်နီၣ်ဟးထီၣ်ကွံၥ် ကီၢ်အဂၤတဖၣ်လီၤ(ယိၤၡူ…

လဲၤခီကွံၥ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ

ဖဲ ၁၇၉၉ နံၣ်န့ၣ် ၦၤ ၁၂ နံၣ်ဖိ ကီရဲးရံး ထံၣ်န့ၢ် လၢၢ်ဖးဒိၣ်ကပီၤ ပံၥ်လ့ပံၥ်လ့ တဖျၢၣ် ဖဲထံကျိဖိလၢ အယွၤလီၤလၢအဝဲသ့ၣ် အဟီၣ်ခိၣ်လီၢ် ဖဲကီၢ်ကဲၣ်ရိၣ်လဲနါ ကလံၤစိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲဟဲက့ၤစိၥ်လၢၢ်အံၤဆူဟံၣ် ဟဲက့ၤဒုးနဲၣ်အပၢ်လၢအမ့ၢ် ၦၤသုးလီၢ်သုးကျဲဆူကီၢ်ပူၤ ဒီးမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးၦၤထူစံၥ်ဖိလၢအဖှီၣ်လီၤ. အပၢ်န့ၣ် တနၢ်ပၢၢ် လၢၢ်အံၤ အလုၢ်အပှ့ၤခူသူၣ်အဃိ သူအီၤ ဒ်နီၣ်ပၢၤပဲတြီတခါအသိးလီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိ တဖၣ်ခီထီၣ်ခီလီၤ လဲၤတၢ်ဒ်အံၤ လၢအါနံၣ်အါလါအပူၤလီၤ.

လၢခံကတၢၢ်န့ၣ်, ၦၤမၤလၢၢ်လုၢ်ပှ့ၤဒိၣ်တဂၤ ဟဲထံၣ်ဘၣ် ကီရဲးအလၢၢ်, လၢနီၢ်ကီၢ်တခီ မ့ၢ်ထူကိၢ်လိၣ်လၢအဃၢ တဆံနွံပီၣ်အံၤလီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကဲဒိၣ်ကဲၦၢ်ထီၣ်, ဒီးအဝဲသ့ၣ် အဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်အံၤ ကဲထီၣ်ထူပူၤ အဆိကတၢၢ် ဖဲကီၢ်အမဲရကၤလီၤ.

တဘျီတခီၣ် ပသးဆူၣ်ဒၣ် လၢပတၢ်ကူၣ်ဒီးပကျဲအပူၤ ဒီးလဲၤခီကွံၥ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတမံၤလီၤ. ဖဲၦၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်စိၥ်မၢကဲကုၢ်ဆူ ဘၤဘူၤလိၣ် မ့ၢ်လၢတစူၢ်ကစၢ်ယွၤဘၣ်န့ၣ်, ကစၢ်ယွၤတဲဖျါထီၣ်ကဒီးတဘျီ တၢ်ထူၣ်ဖျဲးအဂ့ၢ် လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် အသးပ့ၤနီၣ်တမံၤန့ၣ်…

တၢ်စိာ်အီၤလၢတၢ်အဲၣ်

ယလံၤခွါဖိအိၣ်လွံၢ်နံၣ်တဂၤ ဆ့ၣ်နီၤလၢ ယကံၣ်လူၢ်ခိၣ် ဒီးဒဲယခိၣ်တလ့ၤ ဒီး ကွၢ်ထံတၢ်လၢတၢ်သးစဲလီၤႉ အ၀ဲသံကွၢ်၀ဲ‚ ‘‘ဖုဖု‚ နခိၣ်ဆူၣ်တဖၣ် ကဲထီၣ်ဒ်လဲၣ်’’ႉ ယနံၤဒီးတဲအီၤ ‘‘အိၣ်တဂ့ၤဘၣ်ႉ ယကဘၣ်ဟ့ၣ်နၤ ယခိၣ်ဆူၣ်တနီၤလီၤ’’ႉ
ယနံၤကမှံထီၣ် မ့ၢ်လၢ အ၀ဲသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ယၤအဃိ ဒီးယယူအီၤဆူ ယအိၣ်ဒီးဖိးဟုအီၤလီၤႉ ဖဲလၢယဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ အတၢ်အဲၣ်လၢယဂီၢ်န့ၣ် ယဆိကမိၣ်ထီၣ် ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်လီၤသး ဒီးတၢ်အဲၣ်လၢဂၢ်လီၤအသးလီၤႉ
ကၠံၣ်ခ့ၣ်ခၠဲးစဲထၢၣ်တၢၣ် ကွဲး၀ဲ ‘‘ပမၤတၢ်ဒဲးဘးဒီးပပှၢ်ထီၣ်လီၤ ဒီးပပၢ်ယွၤန့ၣ် စၢ်န့ၢ်ပှၤလီၤ’’ႉ ခီဖျိိတၢ်အံၤ အ၀ဲမိၣ်စံးသး၀ဲလၢ ‘‘တၢ်အိၣ်အကစၢၤအကစၢၤ လၢပျၢၤလံၤလံၤတဂၤ’’ (ဒၤ ၇း၉) န့ၣ် တဘၣ်ဘၣ် တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤလၢ တၢ်ဒဲးဘး အတၢ်အုၣ်သံကျၣ်သံဘၣ်လီၤႉ ယွၤန့ၣ် အနံၣ်အလါအကတၢၢ်တအိၣ်ဘၣ် ဒီးအဲၣ်ပှၤဒီး တၢ်အဲၣ်လၢအဆူၣ်အကိၤဒိၣ်မး တအိၣ်ဒီးတၢ်လီၤတူၢ်လီၤကာ်ဒီး တၢ်ဂုၤကဒါက့ၤ ဆူခံဘၣ်ႉ အ၀ဲလၢပှဲၤဒီးတၢ်သးဆူၣ်ဒီး မၤပှဲၤတၢ်လၢအၢၣ်လီၤ၀ဲထီဘိလၢ မၤတ့ၢ်၀ဲ ဒီးအပှၤဂီၢ်မုၢ် ဒ်ဖျါဖဲ ယ့ှှါယၤ ၄၆ ‘‘ဒီးယမ့ၢ်အ၀ဲဒၣ်တုၤလီၤလၢ သုသးပှၢ်‚ ဒီးတုၤ သုခိၣ်၀ါ‚ ယကစိာ်သုလီၤႉ ယဲဒၣ်…